Hoe gevoelig is het klimaat?

klimaat - bomen - GreenMax

De aarde warmt waarschijnlijk tussen 2,5 en 4 graden op als de CO2-concentratie verdubbelt, met als beste schatting 3 graden. Tot deze conclusie komt het IPCC in het verschenen zesde klimaatrapport. Inmiddels is de waargenomen opwarming zo sterk, dat het IPCC concludeert dat de klimaatgevoeligheid vrijwel zeker groter is dan 1,5 graad en heel waarschijnlijk groter dan 2 graden. Dat maakt de urgentie om tot een snelle reductie van de uitstoot van broeikasgassen te komen alleen maar groter.

Klimaat probleem: CO2 mogelijk verdubbeld in 2060

De CO2-concentratie is sinds het begin van de industriële revolutie gestegen van 280 ppm naar 415 ppm. Dit is de hoogste waarde sinds zeker 800.000 jaar. Volgens het IPCC moeten we er serieus rekening mee houden dat een verdubbeling tot 560 ppm in 2060 een feit is. Tot hoeveel opwarming dat zal leiden is afhankelijk van de klimaatgevoeligheid van de planeet.

Methodes om klimaatgevoeligheid te bepalen

De klimaatgevoeligheid laat zich op drie manieren bepalen die elk hun eigen onzekerheid hebben:

  1. Klimaatmodellen: rekenen op basis van de natuurwetten en gemeten relaties uit hoe het klimaat reageert als de CO2-concentratie wordt verhoogd. De klimaatgevoeligheid volgt uit deze berekeningen. Grootste onzekerheid is de beschrijving van wolken in deze modellen en daardoor hoe wolken reageren op de opwarming. Daarom geven de modellen een grote spreiding in klimaatgevoeligheid.
  2. Instrumenteel: de pakweg 100 jaar aan wereldwijde temperatuurmetingen en schattingen van het verloop van de factoren die het klimaat beïnvloeden, zoals zonnestraling, stofdeeltjes (aerosolen) en broeikasgas concentraties, maken het mogelijk de klimaatgevoeligheid te schatten. Grootste onzekerheid is dat het koelende effect van aerosolen niet heel goed bekend is.
  3. Paleo: onderzoek van oude aardlagen en ijsmassa’s hebben reconstructies opgeleverd van klimaten uit het verre verleden met bijbehorende klimaatfactoren zoals de CO2-concentratie. Op basis hiervan is een schatting te maken van de klimaatgevoeligheid. De nauwkeurigheid wordt beperkt door de onzekerheid in het gereconstrueerde klimaat en de bijbehorende klimaatfactoren.

Door de genoemde onzekerheden lopen de schattingen van klimaatgevoeligheid ver uiteen. Ondanks 40 jaar aan wetenschappelijk onderzoek en honderden studies is de bandbreedte nog altijd ongeveer hetzelfde. Door echter de verschillende methodes te combineren, is het mogelijk om de onzekerheid te verkleinen.